Kto z nas wyobraża sobie dzisiejszy świat bez internetu,
aplikacji mobilnych, portali społecznościowych? Ile z nas stale korzysta z
forum internetowych, blogów, wirtualnych galerii sztuki. Zamiast radia czy
telewizji coraz częściej odwiedzamy portale informacyjne podające najświeższe
wiadomości. Podstawowe elementy przestrzeni on-line w której poruszamy się dziś
z łatwością, dostępne są niemal wszędzie.
Wystarczy smartfon, tablet lub laptop i dostęp do
internetu, aby nie ominąć żadnego wydarzenia, komentarza, opinii, wiadomości,
nowości. "Stay tuned", "Join us!", "Share it",
"Like", "Hashtag" - hasła które trwale wpisały się w język
wirtualnej codzienności dzielą opinie, przekazują dalej aktualności, segregują
i porządkują informacje. Coraz częściej przestrzeń wirtualna, aktywna dzięki
społecznościom, wykorzystywana jest jako źródło wiedzy o trendach, problemach
społecznych, a nawet w monitoringu różnorodnych zjawisk i procesów. To właśnie dzięki
zaangażowaniu poszczególnych grup nowe technologie stają się innowacyjnym
narzędziem w działaniach społecznych.
Crowdsourcing, czyli
co?
Przykładem przestrzeni wykorzystującej narzędzia
wirtualne i crowdsourcing* są serwisy mapowe, które za pomocą stron www i
aplikacji na urządzeniach mobilnych pozwalają setkom tysięcy ludzi w różnych
rejonach świata zakomunikować istniejący realny problem. Najbardziej znaną w
Polsce platformą tego typu jest serwis NaprawmyTo. Mieszkańcy
i mieszkanki miast raportują za pomocą serwisu internetowego problem wymagający
interwencji służb porządkowych zaznaczając punkt na mapie, odpowiedzialny organ
z kolei ma możliwość przesłania informacji zwrotnej o załatwieniu sprawy. Z
tego mechanizmu korzystały również instytucje w Polsce monitorując zjawisko
powodzi w Polsce w 2010 roku.
Najbardziej popularnym serwisem umożliwiającym samodzielne
stworzenie narzędzia mapującego jest Crowdmap,
stworzony przez społeczność i organizację non-profit Ushahidi. Na sukces
serwisu składa sie kilka podstawowych cech: łatwość obsługi, kilkadziesiąt
wersji językowych z możliwością jej dostosowania w każdym momencie korzystania,
całkowicie bezpłatny dostęp oraz rozpoznawalność portalu dzięki spójnej grafice.
Nadrzędną wartością całego projektu jest fakt, że umożliwia rozwiązywanie
problemów z aktywnym udziałem społeczności lokalnych.
Jak to działa? -
czyli "Raport" i "Alert" w praktyce.
Osoba która zauważa dany problem umieszcza tzw. Raport
za pomocą serwisu internetowego: podaje lokalizację i krótko opisuje dany
problem. W momencie zapisania Raportu na platformie, osoba która monitoruje
zdarzenia (Raporty) w obrębie serwisu natychmiast otrzymuje informację o wpisie
drogą e-mail, czyli tzw. Alert.
Okazuje się, że platforma crowdosourcingowa, jaką jest
Ushahidi, znajduje zastosowanie nie tylko w interwencjach kryzysowych. Może
służyć jako mapa ofert, instytucji społecznych, platforma wymiany komentarzy i
zgłaszania indywidualnych uwag na temat miejsc czy wydarzeń. Dodatkowo mapa
umożliwia umieszczanie "Wiadomości"/"Aktualności"
w specjalnej zakładce poniżej mapy. W dodatku dzieje się to automatycznie
dzięki wbudowanemu czytnikowi RSS (narzędziu, które stale i automatycznie pobiera
najnowsze artykuły umieszczane na interesujących nas portalach).
www.thisisafrica.crowdmap.com jest serwisem stworzonym
przez osoby odbywające podróże do Afryki w celach biznesowych. W raportach
użytkownicy i użytkowniczki mają możliwość umieszczenia komentarzy mające na
celu ułatwienie poruszania się po dużych miastach w Afryce. W kategoriach
raportów znajdziemy miejsca najczęściej odwiedzane w celach biznesowych i miejsca
typowo turystyczne.
Doskonałym przykładem wykorzystania niemal wszystkich
dostępnych funkcji jest portal Women's Tech Organisations in Africa - mapa będąca bazą organizacji kobiecych zajmujących się wykorzystywaniem nowych
technologii w działaniach społecznych.
Już na pierwszej stronie użytkownicy i użytkowniczki
mają możliwość przefiltrowania mapy pod kątem interesujących organizacji.
Oprócz opisów, każda osoba korzystająca z strony ma możliwość umieszczenia
filmu lub obrazu w swoim raporcie. Mamy również możliwość przefiltrowania
wyników pod względem umieszczonych materiałów multimedialnych, lokalizacji czy
kategorii.
Najczęściej platformy Crowdmap (mapy społecznościowe) tworzone
są, aby móc dokonać szybkiej interwencji, reakcji na dane zdarzenie. Jednym z
najpopularniejszych serwisów skierowanych do mieszkańców i mieszkanek całego
świata jest www.takebackthetech.net. Strona monitorująca akty przemocy wobec
kobiet stanowi kompletną bazę danych o miejscu, oprawcach - czy były to osoby
znajome, nieznane itd., ofiarach - ich wieku, a nawet rodzaju przemocy, a także
o tym kto udzielił pomocy ofierze.
Crowdmap często służy też jako narzędzie promocji,
szczególnie dla inicjatyw lokalnych. W tym celu powstał portal www.fsbuk.crowdmap.com,
który stał się bazą lokalnych firm w Wielkiej Brytanii podczas Igrzysk
Olimpijskich 2012. Na stronie znajdziemy małe lokalne przedsiębiorstwa
oferujące usługi i produkty wspierające miejscową społeczność. Akcja promocyjna
kampanii FSBUK skierowana była przede wszystkim do turystów i osób
odwiedzających Wielką Brytanię z okazji Olimpiady. Znajdziemy na niej więc małe
sklepiki z ręcznie wykonanymi przedmiotami w stylu morskim, butiki z unikalną
biżuterią, świecami wykonanymi z soi, drewnianymi zabawkami produkowanymi w UK,
a także restauracje, puby, biura podróży, a nawet firmy produkujące klucze.
Wszystkie przedsiębiorstwa należą do społeczności Keep Trade Local, która zrzesza i promuje lokalne inicjatywy biznesowe.
Dzięki łatwej weryfikacji aktualności informacji,
platforma Crowdmap sprawdza się też jako miejsce szybkiej wymiany informacji na
temat np. cen żywności. Portal Cost of Chicken,
dzięki aktywności mieszkańców i mieszkanek z całego świata, zawiera aktualne
ceny podstawowych produktów spożywczych: chleba, mleka, jajek, warzyw. Możemy
udać się do pobliskiego marketu, sprawdzić cenę i umieścić informację, dodając
raport na portalu. Tym samym udając się np. w podróż - w prosty sposób możemy
zweryfikować koszty żywności w danym państwie.
Z naszego regionalnego podwórka warto tu wspomnieć o
inicjatywie Świdnickiej Masy Krytycznej,
która platformę Crowdmap swidnickamasakrytyczna.crowdmap.com wykorzystuje
do zgłaszania swoich propozycji i uwag w zakresie bezpieczniejszego poruszania
się rowerem po ulicach. Na mapie mieszkańcy i mieszkanki Świdnika mogą zgłosić
miejsca, w których widzą zapotrzebowanie na stojaki lub luki w trasach
przeznaczonych dla ruchu rowerem. W jaki sposób wykorzystać taki zasób
rekomendacji od samych mieszkańców? Koordynator Świdnickiej Masy Krytycznej,
Maciej Lubaś, przedstawił w Urzędzie Miasta propozycje osób mieszkających w
Świdniku co do lokalizacji nowych
stojaków rowerowych, przygotowane na podstawie zapotrzebowania zgłoszonego za
pośrednictwem mapy. Świdnicki Urząd Miasta starannie ją przeanalizował i to
właśnie na jej podstawie zdecydowano o lokalizacji 10 stojaków rowerowych. Przemysław
Kozień z Urzędu Miasta w Świdniku podkreśla, że informacje zawarte na mapie są często
bardziej wartościowym źródłem opinii i komentarzy mieszkańców, niż pojedyncze
wnioski i pisma.
W jaki jeszcze sposób możemy wykorzystać potencjał map
crowdsourcingowych? Coraz częściej mówi się o stosowaniu nowych technologii w
organizacjach pozarządowych. Czy w pełni wykorzystujemy oferowane przez nie
możliwości? I najważniejsze - jakie realne korzyści płyną z używania serwisów
crowdsourcingowych? Mapy społecznościowe umożliwiają analizowanie statystyk
odwiedzin strony, co z kolei daje obraz popularności portalu. W przypadku
portali, które na celu mają szybką interwencję - korzyścią będzie rozwiązanie konkretnego,
zgłoszonego przez użytkowników portalu, problemu. Umożliwia to choćby nawet
portal NaprawmyTo czy też aplikacja mobilna użytkowana przez mieszkańców i
mieszkanki Montenegro (http://cleangreen.arhuscentri.me/index.php/main) służąca
zgłaszaniu miejsc dzikich wysypisk śmieci. Dzięki takim inicjatywom, istotne z
punktu widzenia danych społeczności problemy mogą być nie tylko dostrzeżone,
ale również zmapowane, zdefiniowane i w konsekwencji rozwiązanie. Ogromną
wartością i siłą tego typu przedsięwzięć jest fakt, że są możliwe dzięki
zaangażowaniu oddolnemu, wyrażają realne potrzeby konkretnych osób, angażują je
do działania, umożliwiając jednocześnie dialog z instytucjami powołanymi do
tego, by danym tematem się zajmować.
I najważniejsze! Jak sprawić by nasza mapa żyła? Przede
wszystkim ogromnie ważne jest, by mapa była odpowiedzią na faktyczny i ważny z
punktu widzenia danej grupy osób problem. Kluczowe jest dotarcie do
potencjalnych użytkowników i użytkowniczek mapy. Proste narzędzie skierowane
jest nie tylko do osób posługujących się urządzeniami mobilnymi i
korzystającymi z narzędzi wirtualnych. W rzeczywistości, osoby zainteresowane
rozwiązaniem danego problemu mogą dzięki naszej inicjatywie zacząć korzystać z
narzędzi wirtualnych. Istotne, by w tym celu znaleźć partnerów w postaci
organizacji, dla których tak samo jak dla nas ważne jest rozwiązanie
konkretnego problemu. W promocji mapy nie wolno zapomnieć o stałym
uaktualnianiu informacji z nią związanych, tworzeniu wspólnego pola wymiany
informacji, wykorzystując choćby profil
Facebook, e-mail czy nawet możliwość wymiany komentarzy na naszej mapie. Mapa
może też stać się pretekstem do spotkań „w realu”! Czy to
rzeczywiście działa? Warto sprawdzić i pokusić się o własną opinię.
*
Crowdsourcing – proces, w ramach którego
organizacja (firma, instytucja publiczna, organizacja non-profit)
przeprowadza outsourcing zadań wykonywanych tradycyjnie przez pracowników do
niezidentyfikowanej, zwykle bardzo szerokiej grupy ludzi w formie open call
(ang. crowd – tłum, ang. sourcing – czerpanie źródeł). Crowdsourcing umożliwia
wszystkim użytkownikom Internetu partycypację w zadaniach, które kiedyś były
zarezerwowane dla wąskiej grupy specjalistów. Termin „crowdsourcing“ został po
raz pierwszy zdefiniowany i użyty przez dziennikarza magazynu Wired Jeffa
Howe’a w artykule Rise of Crowdsoucing z 2006 r.
(pl.wikipedia.org/wiki/Crowdsourcing)
Tekst: Barbara Dąbek
Tekst: Barbara Dąbek
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz